Kilka uwag o tożsamości

Abstrakt

Społeczność Żydów w średniowiecznej Polsce złożona była z przybyszów z Zachodu oraz ich potomków. Stając się poddanymi polskich królów, nie przestawali oni być częścią diaspory. Ze współbraćmi z innych krajów dzielili obowiązek przestrzegania halachy. Troska o przestrzeganie Prawa stanowi zarazem warunek zachowania tożsamości, jak też kwintesencję rozumienia własnej religii. Wyróżnić można trzy kryteria oceny poziomu kultury religijnej społeczności żydowskiej w XV wieku w Polsce: obecność rabinów uczonych w Prawie, kontakty gmin polskich z zagranicznymi rabinami, obcowanie z książką religijną. Przynależność do diaspory okazała się komplementarna ze świadomością wspólnoty wiary i historii. Żydzi, którzy osiedlali się na ziemiach polskich, stawali się poddanymi polskich władców - wystawców przywilejów i gwarantów bezpieczeństwa wspólnoty żydowskiej. Sojusz Żydów z królem znalazł swoje miejsce w opowieściach o początkach żydowskiego osadnictwa w Polsce. Słowa klucze: tożsamość żydowska, żydowskie Prawo, rabinat, zwyczaje lokalne – minhagim, kultura religijna, samorząd, żydowskie przywileje