Przypadek Federigo Enriquesa (U źródeł strategii genetycznej w epistemologii)

Abstrakt

Artykuł poświęcony jest opisowi relacji między przypadkiem włoskiego epistemologa (i matematyka) Enriquesa, znanego od czasu sprzed drugiej wojny światowej, a bardziej (u)znanymi w Europie postaciami epistemologów: szwajcarskiego psychologa Piageta oraz (także matematyka i) filozofa nauki ze Szwajcarii Gonsetha, z jednej strony, oraz słynnego francuskiego filozofa Bachelarda, z drugiej. Wśród aspektów epistemologii wyróżniamy problem historycyzmu oraz rozwój idei ‘racjonalizmu krytycznego’ w wersji Enriquesa, co razem pozwala na korekty typowej przesady w przypisywaniu zasług Popperowi w jego polemikach z Kołem Wiedeńskim, które poniosło fiasko nie tyle pokonane przez Sir Karla lecz ponieważ europejska epistemologia wytworzyła dojrzałe alternatywy, pełne odniesień do podejścia hipotetyzmu i strukturalistycznego ujęcia ewolucji nauki przede wszystkim w analizach frankofońskich. Szczególnie odnoszę się do biografii i wkładu prac Enriquesa do epistemologii. Na koniec znajdujemy odniesienie do zasług Barbary Skargi i jej seminarium, gdzie w czasie stanu wojennego można było posuwać badania nad takimi zmarginalizowanymi w Polsce przez dominujące ujęcia przypadkami epistemologii.