Jeden czas, dwie historie: byt społeczny i przyroda

Abstrakt

W artykule tym podejmuję problem specyfiki historii społecznej (HS) wobec historii naturalnej (HN). Próbuję tu bronić tezy, że historia społeczna nie jest ontologicznie odmienna od historii naturalnej. Analizuję przy tym takie kategorie, jak tempo zmian, własności symetrii czasu, ontyczne novum, koniec procesu historycznego, jedność procesu historycznego i in. Odrębność HS i HN nie polega na odrębności ich czasowości. Jeden i ten sam porządek czasowy właściwy jest społeczeństwu oraz pozaspołecznym formom bytu. Mamy tu raczej do czynienia z odrębnością zachowania się tych rozmaitych rodzajów bytu „w tym samym czasie”. Różnica tkwi w treści, a nie w formie (ontycznej strukturze) następstwa czasowego i ujawnia się raczej na poziomie epistemologicznym niż ontologicznym.