Neutralne ciało. Kilka refleksji o ciele na marginesie lektury Irigaray i Levinasa

Abstrakt

Idea deneutralizacji podmiotu koresponduje z myśleniem o ciele i płci, co jednakże nie jest oczywiste dla filozofii, gdzie fenomeny erotyczności najczęściej pozostają niecielesne, a samo ciało neutralne. Dla Luce Irigaray nie ma możliwości budowania modelu podmiotu ponad różnicą płciową. Nie ma czegoś takiego jak człowiek - twierdzi filozofka - są kobiety i mężczyźni. Także Lévinas przywraca ciało, zmysłowość i dotyk jako najważniejsze aspekty spotkania z Innym. Podmiot, traktowany zazwyczaj jako neutralny, zyskuje u Lévinasa cechy płciowe. Irigaray zarzuca jednak Lévinasowi tworzenie kobiecej ontologii na bazie funkcjonujących w kulturze stereotypów, gdzie to, co męskie jest silne i aktywne, a to, co kobiece - słabe, łagodne, wymagające opieki. Ponadto Lévinas deklaruje, że jego koncepcja kobiecości nie opisuje figury przypisanej do jednej płci empirycznej. W związku z tym istotne jest pytanie, jaka relacja zachodzi pomiędzy Lévinasowskim fenomenem kobiety a konkretną empiryczną kobietą? Jest to także pytanie o język, o to, na ile udaje mu się pozostać neutralnym w momencie, gdy zwie się go fenomenologicznym.