Kantysta w świecie teraźniejszym

Abstrakt

Artykuł - napisany i opublikowany (co jest nie bez znaczenia) w epoce stanu wojennego - dotyczy reklacji, na mocy których twórczość Leszka Kołakowskiego porusza się - mniej lub bardziej świadomie – w orbicie myśli Kantowskiej. Ruch ów dokonuje się w rytmie odwrotu i powrotu. Odwrót od Kanta polega na uznaniu, iż to kultura jako forma życia zbiorowego, a nie transcendentalna świadomość, jest sferą ustanawiania i krytykowania wartości. Natomiast potrzeba powrotu do Kanta bierze się z dylematu, w jaki uwikłana jest krytyka totalitaryzmu. Krytyka taka musi przyjąć Marksowską ideę człowieka zbiorowego, jako niezbędną do zrozumienia całości systemu, a zarazem odrzucić ją wraz z owym systemem, wracając tym samym do Kantowskiego człowieczeństwa abstrakcyjnego, apriorycznego, formalnego i postulatywnego.