Jaeger i Popper. Dwie współczesne interpretacje Platońskiej filozofii polityki

Abstrakt

Werner Jaeger i Karol Popper są autorami przeciwnych sobie interpretacji Platońskiej paidei. Dla Jaegera Politeia jest intelektualnym spełnieniem rozwoju wychowania greckiego. Twierdził, że humanizm Platona ma wiele wspólnego z narodowym socjalizmem, celem jednego i drugiego jest stworzenie „człowieka politycznego” – prawdziwego obywatela, czyli jednostki zdolnej do totalnego podporządkowania się zdrowej moralnie idei państwowej. Jaeger był wrogiem indywidualistycznej pedagogiki liberalnej, według niego prawdziwą istotą wychowania jest poświęcenie dla państwa. Popper natomiast dowodził, że Platon jest twórcą modelu autorytarnego wychowania, którego celem jest wspólnota państwowa oparta na całkowitej, totalitarnej jedności we wszystkich dziedzinach życia. Platońska filozofia polityki jest zaprzeczeniem pluralistycznego ducha kultury greckiej i archetypem wszystkich europejskich orientacji totalistycznych.