Od Leibniza do Diltheya. Echa socynianizmu w historii intelektualnej Niemiec od XVII do końca XIX wieku

Abstrakt

Artykuł został poprzedzony „Uwagami wstępnymi”, w których autor – dla celów porównawczych – przedstawia bardzo zwięźle sytuację socynianizmu (w XVII i XVIII wieku) w Holandii, Anglii i Francji. Część zasadnicza artykułu, poświęcona omówieniu sceny niemieckiej, ujmuje tematykę w siedem punktów, a mianowicie: 1. Wiek XVII – ortodoksja protestanckich Niemiec w walce z widmem socynanizmu; 2. Postawa Leibniza; 3. Sytuacja w wieku XVIII: ortodoksja i neologowie; 4. Postawa Lessinga; 5. Socynianizm widziany przez okulary sympatyków Kanta; 6. Otto Fock i pierwsza nowoczesna i naukowa monografia socynianizmu (1847); 7. Wilhelm Dilthey o roli socynianizmu w dziejach umysłowości europejskiej.