Hobbes o reprezentacji (przeł. Ł. Atowski i A. Fister-Stoga, przekład przejrzał i poprawił S. Szymański)

Abstrakt

Wedle klasycznej pracy Hanny Pitkin The Concept of Representation, Thomas Hobbes przedstawia „pierwsze gruntowne i systematyczne omówienie pojęcia reprezentacji w języku angielskim”. Przytoczone oceny osiągnięć Hobbesa wydają mi się podwójnie mylące. Po pierwsze, są one historycznie nieścisłe. Do momentu, w którym Hobbes opublikował Lewiatana w 1651 r., kilku angielskich pisarzy politycznych stworzyło w pełni rozwinięte teorie rządu reprezentatywnego. Ponadto opracowane przez nich teorie miały zostać wykorzystane do rewolucyjnego zakwestionowania rządów króla Karola I w latach czterdziestych XVII w., jak również ostatecznie zalegitimizować w 1649 r. przemianę Anglii w republikę czy też „wolne państwo”. Krytyka Skinnera dotyczy tego, że cytowane interpretacje zniekształcają projekt Hobbesa zawarty w Lewiatanie. Hobbes nie artykułuje jako pierwszy politycznej teorii reprezentacji, prezentuje natomiast w Lewiatanie krytyczny komentarz do całego wachlarza już istniejących teorii, w szczególności tych wysuwanych przez parlamentarnych przeciwników monarchii Stuartów na początku angielskiej wojny domowej.