Wymiary (nie)obecności Georga Simmla w Polsce. Wielopoziomowość procesów recepcji

Abstrakt

Niniejszy tekst podejmuje próbę nakreślenia polskiej recepcji dzieła niemieckiego socjologa i filozofa kultury, Georga Simmla, w perspektywie długofalowej, począwszy od jej początków jeszcze w końcu XIX wieku aż do czasów współczesnych. Niepoślednią rolę w przybliżaniu myśli Simmla polskim czytelnikom odegrała monumentalna Historia myśli socjologicznej Jerzego Szackiego, a co ciekawe, jej oba wydania różnią się między sobą, jeśli chodzi o Simmla. Ambicją autorki było z jednej strony połączenie studiów nad przekładem ze studiami nad recepcją, a z drugiej, wyjście poza najbardziej materialną i empirycznie namacalną warstwę tej ostatniej, przejawiającą się w przekładach prac obcego autora, i naszkicowanie kulturowego tła, w którego obrębie przebiegają procesy recepcyjne. Mimo iż wiele świadectw recepcji Simmla wciąż jeszcze czeka na odkrycie (dotyczy to zwłaszcza końca wieku XIX oraz pierwszej połowy XX), dostępny materiał pozwala już na sformułowanie pewnych wniosków. Najbardziej twórcza recepcja Simmla w polskiej kulturze nie pokrywa się z okresem największej intensywności przekładowej, a brak recepcji również o czymś istotnym nam mówi.