Jak utrącone ręce Wenus. Imponderabilia retoryki i ironii tekstu w de Manowskim i Łotmanowskim czytaniu fragmentów Tomasza Manna

Abstrakt

Opowiadanie Tomasza Manna zinterpretowano w artykule przy użyciu narzędzi de Manowskiej swoistej akceleracji tekstu, przejścia estetyczno-retorycznego, i Łotmanowskiej akcesji. Zestawione zostały poglądy obu filozofów języka i zbadane oscylacje między ujęciem retoryki przez dekonstruktywistę z Yale i semiotyka z Tartu. Sprzeniewierzenie się gramatyczności tekstu Manna pozwoliło odkryć jego tryb retoryczny. Metoda ta pomogła dostrzec w dziele ironiczną grę miedzy paraboliczną i mimetyczną warstwą tekstu i określić symbol jako ironię alegorii. Opowiadanie Manna jawi się w tym odczytaniu jako struktura polifoniczna, pełna napięć i dwuznaczności, jakby autor usiłował wyrazić coś zdumiewającego: interesują go dwie osoby, on sam i jego literackie odbicie. To drugie jest doskonałe dzięki ironii.