nr 4 (6) (2003)

Filozofia umysłu

 

Tematem numeru jest współczesna, naturalistyczna filozofia umysłu. Naturalizm ów nie ogranicza się do czysto pojęciowych analiz czy ontologii formalnej, czyli do pytania, czy w fizykalizmie czy też materializmie można wyjaśniać zjawiska psychologiczne, lecz zajmuje się zagadnieniami: co to znaczy naturalistycznie wyjaśnić zjawiska psychiczne? Czy takie wyjaśnienie jest możliwe? I co właściwie należy wyjaśniać? Marcin Miłkowski

Kwestia subiektywnych przeżyć spędza sen z powiek niejednego fizykalisty, nadając jego stanowisku rys osobliwej absurdalności, która wielu teoretyków umysłu zniechęca do wszelkich prób wyjaśnienia zagadki świadomości w kategoriach materialnych przedmiotów i zdarzeń. Zapewne każdy, kto zetknął się z pewną liczbą współczesnych tekstów z zakresu tak modnej ostatnio filozofii umysłu, przeżywa od czasu do czasu chwile zwątpienia w możliwość odkrycia choćby rąbka tajemnicy, jaka spowija zjawisko myślenia i odczuwania. Jedni z nas trwają uparcie przy fizykalizmie, inni deklarują agnostycyzm, jeszcze inni zwracają się ku dualizmowi. Witold Hensel

Do mojego kolegi, biologa zadzwonił kiedyś z baru jakiś mężczyzna, który chciał rozstrzygnąć zakład. Mężczyzna spytał: - Czy króliki są ptakami? - Nie - odrzekł biolog. - Cholera! - powiedział mężczyzna i odłożył słuchawkę. Czy naprawdę mógł uważać, że króliki są ptakami? Czy komukolwiek można by rzeczywiście i zgodnie z prawdą przypisać takie przekonanie? Być może, ale trzeba byłoby długo tłumaczyć, żebyśmy coś takiego zaakceptowali.
Daniel C. Dennett

Czyżby ratunku należało upatrywać we wzmiankowanym w podtytule św. Idioty "projekcie antropologii apofatycznej"? Czy można go odróżnić od "badania fenomenologicznego" i stworzonego dzięki niemu portretu? Czy nie będąc "teorią", jest on tylko "opisem"? A może jest właśnie nazwą na to, czego ani nie sposób opisać, ani jakkolwiek pochwycić w teorii, odsyła do czegoś, co "urąga" wszelkiej wypowiedzi, wszelkiemu "czemuś" i wszelkiemu "odsyłaniu do czegoś"; "wskazuje" ten wymiar, co do którego można tylko mieć podejrzenie, że jest świętością, choć w istocie jest to trudno pochwytny albo wręcz niepochwytny obszar rozmyślnego udawania.
Stanisław Gromadzki

Spis treści

Marcin Miłkowski, Naturalizacja Miłkowski
7-8

ROZPRAWY

Frank Jackson
9-14
Witold M. Hensel
15-31
Tadeusz Ciecierski
33-47
Patrick J. Hayes
49-85
Daniel C. Dennett
87-109
Marcin Miłkowski
PDF
111-129
Szymon Wróbel
131-161
Jerry Fodor
163-186
Robert Poczobut
203-218
Marcin Gokieli
187-201

TWÓRCZOŚĆ

Quintus Horatius Flaccus
239
Krzysztof Łapiński, Łapiński
241
Anna Gryczko, Gryczko
243-247

ROZPRAWY LITERATUROZNAWCZE

Adrian Gleń
219-237

FORUM PHILOSOPHICUM

Tomasz Puczyłowski
249-262

RECENZJE I POLEMIKI

Stanisław Gromadzki
263-277
 
279-283