nr 1 (26) (2010)

Borges i literatura

 

Jesteśmy całą przeszłością, jesteśmy naszą krwią, jesteśmy tymi, których śmierć oglądaliśmy, jesteśmy książkami, dzięki którym staliśmy się lepsi, jesteśmy - z wdzięcznością - innymi ludźmi.

Jorge Luis Borges

Od niepamiętnych czasów człowiek podejmował próby wytresowania swojego kota, ale zawsze kończyło się to tak, że to kot wytresował swojego człowieka. (Analogicznie George Bernard Shaw zauważył, że nawrócenie Murzyna z Kongo na wiarę Chrystusa jest nawróceniem wiary Chrystusa na Murzyna z Kongo). W swoim ailurocentryzmie koty posunęły się do tego, że spreparowały taki oto aforyzm: "Koty zostały stworzone po to, żeby je kochać, i bez miłości usychają jak róże bez dżdżu". 

Andrzej Sobol-Jurczykowski 

Spinoza byłby Spinozą, utrzymywał Henri Bergson, choćby żył w innych czasach: bo gdyby żył przed Kartezjuszem, nie napisałby z pewnością tego, co napisał, lecz - tu Bergson nie ma żadnych wątpliwości - "[…] u Spinozy żywego i piszącego z pewnością odnaleźlibyśmy jednak spinozyzm". Jeżeli więc mówimy o Spinozie, jak moglibyśmy mówić o wielu innych indywidualnościach, to być może dlatego, że traf nadarzył coś jedynego w swoim rodzaju. Taką oto substancję, która wykracza poza zasadę zachowania materii. Opowieść o tym człowieku, i o innych atopicznych tworach, zawiera ów nieredukowalny - szeroko rozumiany, a często nie do pojęcia - rdzeń, który pozwala wydarzyć się czemukolwiek. 

Stanisław Gromadzki 

Gdzie jest teraźniejszość? Chociaż ciągle jest "tu i teraz", chociaż jest czymś najbliższym nam w każdej chwili, jej bliskość wcale nie jest tak oczywista. Jako jedyna dana nam na własność, jest równie trudna do uchwycenia (i osiągnięcia), jak ataraksiaapatheia czy doskonała intencja moralna mędrca, który jest rzadszy niż "feniks rodzący raz na pięćset lat". Można ją zobrazować za pomocą strzały Zenona, ale można też za pomocą innej, o której mówi Dante: mknie ona tak szybko, że najpierw słyszymy uderzenie w tarczę, a dopiero później cięciwę łuku. 

Krzysztof Łapiński

Spis treści

Alejandro Vaccaro
13-15

KLASYKA

Jorge Luis Borges, María Esther Vázquez
17-102
Jorge Luis Borges, Esther Zemborain de Torres Duggan
103-185
Jorge Luis Borges
187-225

ROZPRAWY

María Zambrano
227-233
Iwona Krupecka
235-254

ESEJE

Andrzej Sobol-Jurczykowski
255-256
Stanisław Gromadzki
257-261
Krzysztof Łapiński
263-266
Arkadiusz Żychliński
267-278

WSPOMNIENIA

Juliusz Domański
279-286
 
287-290