Dosłownie Jacobi jest tu inicjatorem konkretnych sporów filozoficznych lub ważnym ich uczestnikiem; jako hasło wywoławcze - sygnuje swoistą historię. Ta, którą staramy się tutaj opowiedzieć, uderza w nadzieje „oświeconych”, ich idealistyczne nastawienie, a przez to - paradoksalnie - poszerza możliwości rozumu, ale też - w toku swego rozwoju - odsłania jego nader mroczne podstawy i ewidentne ograniczenia. Nie jest aż tak bardzo ważne, czy rzecz dotyczy problemu afekcji zmysłów u Kanta, czy któregoś z prowadzonych sporów. Nie tyle historyczny kostium okazuje się najistotniejszy, co fakt, że raptem - przynajmniej w wyobrażeniu strony atakującej - zburzona zostaje względna pewność transcendentalizmu; że tak samo zdemaskowana zostaje pajęcza sieć refleksji; i że nauka nie może wejść w kompetencje wiary: strojąc się w szaty teologii czy filozofii, stanowi wówczas, dla filozofa wiary i uczucia, co najwyżej wyraz bałwochwalstwa, nie zaś doświadczenia boskości.
Stanisław Gromadzki
Można powiedzieć - odwołując się do wyrażenia Waltera Jaeschke - że Luter trzymał do chrztu egzystencjalizm, gdy ze współbraćmi augustianami wyrzucał Arystotelesa z zakonu i z uniwersytetu. Za sprawą Jacobiego dochodzi do skutku, mający swe podłoże w mistyce niemieckiej i w nauce Lutra, przełom w filozofii, dzięki któremu powstaje egzystencjalizm. W myśl tej nowej koncepcji Jacobiego byt ludzki nie daje się sprowadzić do niczego poza sobą, do bycia wyrazem czegoś wobec niego nadrzędnego, obejmującego go. Egzystencji ludzkiej nic nie poprzedza, nie ma niczego, co by ją określało, wyznaczało, czym jest lub czym ma być. Ona sama jest pierwotna bezwzględnie. Żadna zatem nauka o niej jako niedefiniowalnej jest niemożliwa. Egzystencja ludzka sama siebie konstytuuje, jest sobą dzięki samej sobie i dlatego jest wolnością bezwarunkową. Byt ludzki niezależnie od konieczności natury (nauka ma za przedmiot właśnie świat natury) tworzy swoją wolność i przez to samego siebie w niepojmowalnym salto mortale.
Józef Piórczyński
Stanisław Gromadzki
Można powiedzieć - odwołując się do wyrażenia Waltera Jaeschke - że Luter trzymał do chrztu egzystencjalizm, gdy ze współbraćmi augustianami wyrzucał Arystotelesa z zakonu i z uniwersytetu. Za sprawą Jacobiego dochodzi do skutku, mający swe podłoże w mistyce niemieckiej i w nauce Lutra, przełom w filozofii, dzięki któremu powstaje egzystencjalizm. W myśl tej nowej koncepcji Jacobiego byt ludzki nie daje się sprowadzić do niczego poza sobą, do bycia wyrazem czegoś wobec niego nadrzędnego, obejmującego go. Egzystencji ludzkiej nic nie poprzedza, nie ma niczego, co by ją określało, wyznaczało, czym jest lub czym ma być. Ona sama jest pierwotna bezwzględnie. Żadna zatem nauka o niej jako niedefiniowalnej jest niemożliwa. Egzystencja ludzka sama siebie konstytuuje, jest sobą dzięki samej sobie i dlatego jest wolnością bezwarunkową. Byt ludzki niezależnie od konieczności natury (nauka ma za przedmiot właśnie świat natury) tworzy swoją wolność i przez to samego siebie w niepojmowalnym salto mortale.
Józef Piórczyński
Spis treści
Stanisław Gromadzki
|
9-11
|
KLASYKA
Friedrich Heinrich Jacobi
|
13-21
|
Radosław Kuliniak, Tomasz Małyszek
|
23-26
|
Moses Mendelssohn
|
27-52
|
Georg Wilhelm Friedrich Hegel
|
53-79
|
ROZPRAWY
Józef Piórczyński
|
81-133
|
Piotr Dehnel
|
135-152
|
Marek Jankowski
|
153-164
|
Karol Sauerland
|
165-178
|
Natalia Juchniewicz
|
179-195
|
Mateusz Osęka
|
197-216
|
Robert Marszałek
|
217-230
|
Monika Korzeniowska
|
231-244
|
Barbara L. Surowska
|
245-258
|
Ewa Borowska
|
259-278
|
Ryszard Paradowski
|
279-294
|
Michał Kruszelnicki, Wojciech Kruszelnicki
|
295-315
|
TWÓRCZOŚĆ
Stanisław Gromadzki
|
317-321
|
FORUM PHILOSOPHICUM
Francis Bacon
|
323-325
|
Krzysztof Żółtański
|
327-350
|
Karolina Wigura
|
351-358
|
Michał Kruszelnicki
|
359-381
|
Paweł Pieniążek
|
383-395
|
RECENZJE I POLEMIKI
Seweryn Blandzi
|
397-406
|
Robert Marszałek
|
407-417
|
Katarzyna Filutowska
|
419-432
|
Robert Marszałek
|
433-437
|
|
439-443
|