Ci, którzy nie cierpią ogrodnictwa, potrzebują teorii. Nie uprawiać ogrodu bez teorii jest płytkim i niegodnym sposobem życia.

Teoria musi być przekonująca i naukowa. Jednakże dla różnych ludzi różne teorie są przekonujące i naukowe. Potrzebujemy tedy wielu teorii. Alternatywną możliwością w stosunku do nie-uprawiania ogrodu bez te­orii jest uprawianie ogrodu. Znacznie łatwiej jednakowoż jest posiąść teorię, aniżeli faktycznie uprawiać ogród. Leszek Kołakowski

W latach sześćdziesiątych jakiś partyjny dostojnik poszukujący modus vivendi z ludźmi kultury powiedział, że Kołakowski nie zmie­ści się w żadnej kompromisowej formule, bo jest politycznym chu­liganem. Miał to być brzydki epitet, ale zabrzmiał jak najwyższa pochwała. Sam Kołakowski wolał alegorię błazna, który wchodzi na salony władzy, żeby popsuć dworskiemu kapłanowi celebrę i ugo­dzić króla celnym szyderstwem. W tym przypadku jednak ów par­tyjny dostojnik był - niejako z urzędu - bardziej kompetentny; w końcu to on reprezentował władcę i wiedział lepiej, czy odwaga myśli jest z perspektywy tronu błazenadą, czy chuligaństwem. Karol Modzelewski

Mistrza trzeba mieć nie dlatego, aby mu być posłusznym przez całe życie, aby powagę jego na każdym kroku podtrzymywać wbrew wdzierającym się faktom nowej rzeczywistości, lecz by móc go prześcignąć. Trzeba się przeciwko mistrzom buntować, trzeba zdobywszy to, co nam przekazali, iść dalej. Wierzyć w prawdę mistrza do końca, bezkrytycznie, to prawdę tę unicestwić, uczynić ją martwą. Pascal mówił, że człowiek jest stworzony do poszukiwania prawdy, a nie do posiadania jej. Barbara Skarga

Warszawska szkoła historii idei powstała w odpowiedzi na stalinowski dogmatyzm w filozofii i rozpadła się w re­zultacie deideologizacji rządzącej partii z jednej strony, z drugiej zaś, w rezultacie rosnącej potrzeby ideologii alternatywnych. Jej wkład w his­torię idei pomyślnie przetrwał próbę czasu, lecz skrajności jej poglądów metodologicznych były nazbyt ściśle związane ze specyficzną sytuacją ideologiczną, by można było obstawać przy nich w zmienionych wa­runkach. Mam tu na myśli przede wszystkim uporczywą odmowę wy­dawania jednoznacznych sądów wartościujących, biorącą się z na­szej zdecydowanej woli unikania wszelkich ahistorycznych dogmatów. Duch szkoły warszawskiej jest wciąż żywy w niektórych polskich pra­cach z historii idei, choć z reguły w połączeniu z metodą polemiczną, to znaczy z czysto filozoficzną lub polityczną krytyką rozpatrywanych idei. Andrzej Walicki