Przygody nowoczesnego „człowieka faustycznego” z Europy Środkowo-Wschodniej układają się w palimpsestowy fresk, uwzględniający różne plany i warianty, eksponujący najważniejsze figury modernistycznej wyobraźni, takie jak prowincjonalna melancholia, trauma nieobecności czy nieprzynależności. To peryferia i marginesy, których nie odnajdziemy np. w monumentalnych albumach poświęconych sztuce europejskiej secesji, wydawanych w krajach uznawanych i uznających się za kulturowe centrum. Interesują nas wielojęzyczność i wieloperspektywiczność tekstu regionu, zmieniające nieustannie postać przestrzeni środka, przestrzeni „pomiędzy”.

Ewa Paczoska

Mateusz Chmurski

To właśnie Europa Środkowo-Wschodnia – raz „swojska”, raz „obca”, dzieląca się i podzielona, odkrywana oraz scalana przez biedermeier i secesję, wywracana do góry nogami przez ruchy awangardowe, rozdzierana przez konflikty i wiatr społeczno-politycznych utopii, unieważniana przez historię i nagle przez nią przywracana do łask, pytająca o własną tożsamość i nieustannie w nią wątpiąca – jest bez wątpienia ważnąfigurą modernizmu.

Ewa Paczoska